Rodzina to podstawowa komórka społeczna, która powinna zapewniać swoim członkom bezpieczeństwo, wsparcie i bliskość. Nie zawsze jednak tak się dzieje. W wyniku oddziaływania różnych czynników panująca w niej równowaga może zostać zachwiana. Nie zawsze członkowie rodziny są w stanie przywrócić ją na własną ręką. Z odsieczą przybywa psychoterapia rodzinna. Na czym ona polega? Kiedy warto z niej skorzystać?
Psychoterapia rodzinna – na czym polega?
Psychoterapia rodzinna ma najczęściej formę cyklicznych spotkań, w których biorą udział członkowie rodziny oraz jeden lub dwóch psychoterapeutów. Opiera się ona na założeniu, że rodzina to system, którego każdy członek wzajemnie na siebie oddziałuje na zasadzie sprzężenia zwrotnego. W efekcie zmiany u jednego członka rodziny wywołują zmiany u innych jej członków.
Zadaniem psychoterapii rodzinnej jest znalezienie źródła problemu, które sprawiła, że rodzina utraciła równowagę i przestała prawidłowo funkcjonować. Podczas pojedynczej sesji terapeutycznej każdy członek rodziny ma możliwość swobodnego wypowiadania się. Dzięki temu psychoterapeuta może obiektywnie spojrzeć na system rodzinny i relacje, jakie w nim panują.
W spotkaniach może uczestniczyć zarówno cała rodzina mieszkająca pod jednych dachem, jak i jej poszczególni członkowie, np. matka z córką. Sesje terapeutyczne zwyczajowo nie przekraczają 90 minut i odbywają się co 2-3 tygodnie. W zależności od rodzaju i złożoności zgłaszanych problemów psychoterapia rodzinna może trwać od kilku do kilkunastu miesięcy.
Kiedy psychoterapia rodzinna jest potrzebna?
Psychoterapia rodzinna pomaga przezwyciężyć różne trudności, z jakimi boryka się rodzina i jej poszczególni członkowie. Jest szczególnie polecana, jeśli w rodzinie pojawiają się:
- problemy w komunikacji,
- częste kłótnie,
- narastające konflikty,
- problemy wychowawcze z dziećmi,
- zaburzenia odżywiania u dzieci i nastolatków,
- zachowania autodestrukcyjne u dzieci i nastolatków,
- uzależnienia i współuzależnienia,
- nerwice,
- trudności dzieci w szkole i relacjach z rówieśnikami.
Interwencji psychoterapeutycznej wymaga również choroba alkoholowa występująca w rodzinie. Równowagę systemu może też zaburzyć nagła zmiana sytuacji życiowej, np. rozwód rodziców, wyjazd za granicę, a także pojawienie się przewlekłej choroby u któregoś z członków rodziny lub jego śmierć. Brak uczucia więzi i zrozumienia również stanowi powód, by odwiedzić psychoterapeutę rodzinnego.
Jak przebiega psychoterapia rodzinna? Rodzaje wsparcia
Przebieg psychoterapii rodzinnej ustala psychoterapeuta. W głównej mierze zależy on od nurtu, w jakim pracuje specjalista. Wśród dostępnych form wsparcia wymienić można takie rodzaje psychoterapii jak:
- systemowa psychoterapia rodzin – zwraca uwagę na zależności panujące pomiędzy poszczególnymi członkami rodziny. Bada relacje, konflikty i nieporozumienia. W efekcie pozwala zastąpić dysfunkcyjne mechanizmy bardziej adaptacyjnymi,
- behawioralno-poznawcza psychoterapia rodzin – wydobywa na światło dzienne dysfunkcyjne przekonania, postawy i oczekiwania członków rodziny. Prowadzi do zmiany ich zachowań względem siebie,
- psychoanalityczna psychoterapia rodzin – skupia się na analizie przeszłości systemu rodzinnego i jej wpływie na obecne trudności komunikacyjne, relacyjne i indywidualne. Pozwala wyeliminować te elementy z przeszłości, które zaburzają osiągnięcie równowagi w rodzinie w teraźniejszości.
Coraz częściej psychoterapeuci rodzinni łączą różne podejścia psychoterapeutyczne i zapożyczają techniki z wielu nurtów. Pozwala to dopasować psychoterapię do specyfiki rodziny i indywidualnych potrzeb jej członków, a w efekcie poprawić komunikację i relacje rodzinne.
Masz wrażenie, że coraz trudniej jest Ci porozumieć się z rodziną? Częste kłótnie z najbliższymi nie dają Ci spokoju? A może Twoje dziecko sprawia problemy wychowawcze? Nie obawiaj się prosić o pomoc. Umów się na wizytę u psychoterapeuty i opowiedz o tym, co Cię trapi.
