Wyznaczanie celów biznesowych to złożony proces, nawet jeśli działa się w pojedynkę. Nie warto jednak poddawać się po pierwszych niepowodzeniach i rezygnować w obawie przed związanymi z tym wyzwaniami. Istnieją bowiem skuteczne sposoby formułowania tego, co chce się osiągnąć w biznesie. Zwiększają one szanse na powodzenie obranych zamierzeń. Jak więc wyznaczać cele biznesowe?
Czym są cele biznesowe? Dlaczego warto je wyznaczać? Główne kategorie celów
Pokazują, w jakim kierunku ma podążać firma. Motywują do działania i ułatwiają monitorowanie postępów. Pozwalają ocenić opłacalność powziętych założeń. Cele biznesowe, bo o nich mowa, pełnią wiele funkcji w przedsiębiorstwie. Dlatego ich wyznaczanie jest tak ważne. Pominięcie procesu sprawi, że Twoja firma będzie dryfować, zamiast jasno podążać w wyznaczonym kierunku.
Najprościej mówiąc, cele biznesowe to najważniejsze punkty (kamienie milowe), na których realizacji przedsiębiorstwo chce się skupić, przyjmując określoną strategię. Można je podzielić na dwie główne kategorie.
- Cele strategiczne. Wyznacza się je na podstawie misji i wizji firmy, przy uwzględnieniu trendów rynkowych i etapu rozwoju, na jakim znajduje się przedsiębiorstwo. Określa się je w długiej perspektywie, zazwyczaj 5-letniej.
- Cele operacyjne. Wynikają z celów strategicznych i są wyznaczane zazwyczaj na rok. Dotyczą konkretnych działów oraz pracowników i podlegają ocenie. Mogą przybrać formę zadaniową, finansową lub rzeczową, np. pozyskanie 5 dodatkowych klientów, sprzedaż za 500 000 zł.
Jak wyznaczać cele biznesowe? Koncepcja S.M.A.R.T.
Istnieją różne koncepcje, które pomagają w prawidłowym formułowaniu zarówno celów biznesowych (strategicznych i operacyjnych), zawodowych, jak i osobistych. Jedną z najbardziej rozpowszechnionych jest koncepcja S.M.A.R.T. Wymaga ona dogłębnego przeanalizowania tego, co chce się osiągnąć. W efekcie motywuje do działania i pozwala czerpać większą satysfakcję z realizacji obranych zamierzeń. Zgodnie z jej założeniami, dobrze wyznaczony cel jest:
- S (Specific) – konkretny – czyli jednoznacznie sformułowany, tak aby jego zrozumienie nie stanowiło kłopotu,
- M (Measurable) – mierzalny – tak określony, aby można było sprawdzić stopień jego realizacji i to, czy zakładane rezultaty zostały osiągnięte,
- A (Achivable) – osiągalny – cel nie może być zbyt ambitny, gdyż podkopuje to wiarę w jego osiągnięcie, a w efekcie zmniejsza motywację do działania,
- R (Relevant) – istotny – stanowi ważny krok naprzód, a jednocześnie ma określoną wartość dla realizującej go osoby (osób),
- (Time-bound) – określony w czasie – ma dokładnie wyznaczony termin realizacji.
W wersji alternatywnej A oznacza ambitious, czyli ambitny – obrany cel ma być zatem stosunkowo trudny do realizacji, ale wciąż osiągalny. Zwiększa to motywację. Natomiast R w tym wypadku oznacza realistic, czyli realistyczny, a więc możliwy do osiągnięcia. Istnieje również wersja rozszerzona oryginalnej koncepcji – S.M.A.R.T.E.R. Zgodnie z jej założeniami, cel powinien być dodatkowo:
- E (exciting) – ekscytujący – czyli ciekawy i nieobojętny dla realizującej go osoby,
- R (recorded) – zapisany – ma to służyć zwiększeniu motywacji do jego osiągnięcia. Z zapisanego celu trudniej bowiem zrezygnować.
Wyznaczanie celów biznesowych – o czym jeszcze pamiętać?
Oprócz S.M.A.R.T. (S.M.A.R.T.E.R.) istnieje szereg innych koncepcji, które można wykorzystać przy wyznaczaniu celów biznesowych – m.in. metodologia OKR, SPVEM czy też EXACT. Każda (łączenie ze S.M.A.R.T.) ma swoje pułapki i wyzwania. Dlatego przed wdrożeniem warto przeanalizować i wybrać tę, która najlepiej odpowiada specyfice firmy.
W procesie wyznaczania i realizowania celów biznesowych kluczowymi czynnikami przesądzającymi o powodzeniu procesu są motywacja i ambicja. Nie zawsze jednak wystarczają. Ważną rolę odgrywają również środki i narzędzia, którymi dysponuje firma. Nie można ustalać celów w oderwaniu od nich, gdyż najprawdopodobniej ich realizacja zakończy się fiaskiem.
Wyznaczanie celów biznesowych to trudne i złożone przedsięwzięcie. Dlatego warto zaangażować w proces specjalistę. Mentorka, konsultant biznesowy lub coach biznesu nie tylko pomoże w sformułowaniu celów strategicznych i operacyjnych w taki sposób, aby motywowały do działania, ale również oceni zasoby firmowe. W efekcie poczynione założenia będą realne do osiągnięcia.
źródło: ewanizio.pl
